Chiến lược nguyên liệu giá rẻ

Để giá thành sản phẩm tốt hơn, các DN đều cố gắng lựa chọn những nguồn nguyên liệu giá rẻ nhưng đạt chất lượng. (Ảnh: TRẦN VIỆT)

Chọn nguồn hàng

Hiện nay, DN sản xuất trong nước vẫn phụ thuộc nhiều vào nguồn nguyên liệu NK, trong đó chủ yếu NK từ Trung Quốc do nguyên liệu trong nước luôn trong tình trạng vừa thiếu lại vừa yếu. Như mặt hàng cao su, theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, 11 tháng năm 2015, ước tính khối lượng NK cao su đạt 345 nghìn tấn, giá trị NK đạt 584 triệu USD, tăng 17,1% về khối lượng nhưng lại giảm 0,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2014. Ngay cả đối với mặt hàng thủy sản, Việt Nam có bờ biển dài nhưng lượng NK trong 11 tháng vẫn ở mức 964 triệu USD, tăng 0,8% so với cùng kỳ năm 2014.

Do đó, việc lựa chọn nguồn hàng và đối tác NK để được mức giá hợp lý là điều mà các DN cần tính toán. Chia sẻ về cách thức của DN, ông Nguyễn Thanh Trường, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Việt Séc (DN chuyên chế biến, XK đồ gỗ nội thất) cho biết, nguồn cung gỗ tại thị trường trong nước không đủ, chất lượng không cao nên Công ty chủ yếu NK gỗ nguyên liệu từ các quốc gia như Mỹ, Malaysia, Nam Phi… Mặc dù NK từ các quốc gia xa xôi, tốn nhiều chi phí vận chuyển nhưng giá thành vẫn rẻ hơn mà chất lượng lại đạt tiêu chuẩn. Hơn nữa, do đã có mối quan hệ làm việc lâu dài nên Công ty đặt ra nhiều thỏa thuận với các đối tác cung ứng, đó là khi NK đến một hạn mức nhất định thì giá thành sẽ được giảm xuống 10-20%. Như vậy, với năng lực sản xuất ổn định, tăng dần theo từng năm như hiện nay, Công ty luôn đạt được mức giá ưu đãi từ bạn hàng, qua đó, cung cấp ra thị trường trong nước cũng như XK những sản phẩm có giá thấp hơn so với nhiều DN cùng lĩnh vực.

Ông Trường cho biết thêm, Công ty chỉ phải NK nguồn nguyên liệu gỗ tự nhiên, hiện Công ty đã tự sản xuất và cung ứng được các sản phẩm gỗ ép nguyên liệu, thậm chí còn cung cấp cho các DN khác. Với cách làm này, trong khoảng thời gian đầu, Công ty tốn nhiều chi phí do phải đầu tư trang thiết bị, máy móc. Tuy nhiên, chi phí lợi nhuận mà Công ty đạt được trong thời gian sau đó đã giúp thu hồi vốn nhanh.

Cũng nói về cách lựa chọn nguồn cung nguyên liệu cho sản xuất, bà Nguyễn Thị Kim Yến, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Nhựa Bình Minh cho biết, 90% nguồn nguyên liệu sản xuất là bột PVC nên Công ty lựa chọn nguồn nguyên liệu từ các đối tác là các nhà máy hóa dầu ở cả trong và ngoài nước. Với chiến lược này, Công ty đã tính toán để có nhiều lợi thế, ưu đãi khi mua nguồn nguyên liệu từ các nhà máy trong nước, ngoài ra việc này còn nhằm ủng hộ chính sách người Việt Nam dùng hàng Việt Nam.

Chọn thời điểm

Thị trường trong nước và thế giới luôn có nhiều biến động với sự lên xuống giá cả của mọi loại hàng hóa. Do vậy, việc chọn đúng thời điểm giá xuống để mua hàng cũng là một giải pháp hữu hiệu cho các DN.

Theo bà Trần Lệ Hằng, Giám đốc Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Tường Minh, các sản phẩm áo mưa của Công ty cần loại vải đặc biệt và đạt chất lượng cao. Tuy nhiên, các DN trong nước chưa sản xuất được loại vải này. Vải NK từ Trung Quốc có giá rẻ nhưng chất lượng không đạt, còn nếu NK từ các nước khác lại có giá thành đắt khiến chi phí sản phẩm đội lên quá mức. Vì thế, Công ty lựa chọn phương án mua lại vải của các DN dệt may XK. Công ty sẽ chọn thời điểm các DN này vừa sản xuất xong đơn hàng, tổng kết lượng vải tồn kho để mua lại với giá rẻ. Mặc dù cách thức này có nguồn hàng không ổn định, tốn thời gian nhưng vẫn tiết kiệm nhiều chi phí so với cách thông thường.

Đối với các DN NK, việc lựa chọn thời điểm tỷ giá xuống hay giá dầu xuống thấp cũng là một chiến lược thông minh. Hiện giá dầu trên thế giới đang ở mức thấp kỷ lục nên nhiều DN NK nguyên liệu chế biến từ dầu mỏ đều cố gắng tận dụng cơ hội. Một số DN ngành này cho biết, DN luôn có đội ngũ nghiên cứu, tìm hiểu thị trường, tranh thủ lúc giá dầu xuống thấp sẽ nhập nhiều nguyên liệu để tích trữ.

Tuy nhiên, với chiến lược thận trọng hơn, bà Nguyễn Thị Kim Yến cho hay, giá dầu giảm ảnh hưởng như thế nào còn phụ thuộc vào chính sách của các nhà sản xuất nguyên liệu. Vì thế, Công ty đang xây dựng kịch bản giá xăng dầu tăng/giảm khoảng 10% trong năm 2016 để có kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp. Bên cạnh đó, mặc dù thời gian gần đây xảy ra biến động về tỷ giá VND/USD, nhưng do Công ty chủ yếu mua bột nhựa trong nước và sử dụng tiền đồng Việt Nam để thanh toán, cùng với việc mua sắm trang thiết bị từ châu Âu bằng đồng Euro nên tỷ giá tăng không có nhiều ảnh hưởng, Công ty vẫn giữ được nguồn nguyên liệu giá rẻ.

Có thể thấy, dù sử dụng chiến lược nào, DN cũng phải thận trọng, nhất là trong khâu đánh giá chất lượng sản phẩm, bởi giá thành rẻ nhưng chất lượng kém thì khách hàng vẫn sẽ “quay lưng”. Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, đã đến lúc DN Việt Nam nên chuyển dần từ cạnh tranh bằng giá sang cạnh tranh bằng thương hiệu để phù hợp với xu thế của hội nhập.