Giữ vững “phòng tuyến” chống lạm phát
(HQ Online) - Việc kiểm soát tốt lạm phát năm 2022 là nhờ những quyết sách hợp lý, “đúng người - đúng thời điểm”, tạo tiền đề cơ bản để Việt Nam tiếp tục thực hiện mục tiêu của năm 2023.
Chính phủ yêu cầu tìm điểm cân bằng giữa lãi suất - tỷ giá, chống lạm phát - tăng trưởng | |
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Muốn chống lạm phát phải tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển |
Nguồn cung cấp nhu yếu phẩm ở trong nước dồi dào là một trong những nguyên nhân giúp Việt Nam kiểm soát tốt lạm phát. Ảnh: ST |
Đúng hướng
Kết thúc năm 2022, về cơ bản, các chỉ tiêu kinh tế đã “đi đúng hướng” mà Đảng, Quốc hội và Chính phủ đề ra. Trong đó, lạm phát vẫn ở trong khoảng 4% và không chịu áp lực tăng mạnh như một số nền kinh tế phát triển khác trên thế giới. Do đại dịch Covid-19 và tiếp đó là những tác động từ xung đột giữa Nga và Ukraine khiến giá năng lượng và lương thực tăng vọt trên toàn cầu. Lạm phát trở thành câu chuyện chung của không ít các quốc gia. Tuy nhiên, với Việt Nam, lạm phát hiện nay vẫn được kiểm soát tốt nhờ chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt và tự chủ được nguồn cung cấp nhu yếu phẩm ở trong nước.
Đại diện truyền thông của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Pemba Tshering Sherpa đánh giá, lạm phát của Việt Nam thấp hơn so với hầu hết các nước trong khu vực. Cho đến gần đây, lạm phát hầu như chỉ giới hạn ở một số loại hàng hóa như nhiên liệu và các dịch vụ tiêu thụ nhiều nhiên liệu như vận tải. Người tiêu dùng hầu như không bị ảnh hưởng từ tăng giá thực phẩm trên toàn cầu vì nguồn cung trong nước dồi dào, giá thịt lợn giảm so với mức đỉnh của năm ngoái và giá gạo vẫn rẻ hơn lúa mỳ cũng như các loại ngũ cốc khác.
Theo bà Sherpa, việc cắt giảm thuế môi trường và các loại thuế, phí khác đối với các sản phẩm dầu mỏ (thuế nhập khẩu ưu đãi, thuế tiêu thụ đặc biệt) giúp giảm bớt tác động của giá dầu thế giới tăng đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp Việt Nam. Bên cạnh đó, việc đóng băng giá đối với một số dịch vụ như điện, y tế và giáo dục cũng góp phần giữ cho lạm phát trong tầm kiểm soát.
Có chuyên gia đã từng ví von: “tăng trưởng có thể giúp bạn trở nên giàu có, thì lạm phát chính là kẻ móc túi vô hình luôn thường trực bên bạn”. Quả thực, trong bối cảnh tình hình kinh tế - chính trị trên thế giới còn nhiều phức tạp như hiện nay, những quyết sách linh hoạt, thích ứng với từng giai đoạn của nền kinh tế đã giúp khơi thông điểm nghẽn, tiếp sức cho người dân đúng lúc, đúng chỗ.
Kiên trì theo đuổi mục tiêu
Tại Kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã báo cáo trước Quốc hội và cử tri cả nước về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 và dự kiến năm 2023. Theo đó, với kế hoạch năm 2023, Thủ tướng cho biết, Chính phủ đặt ra 15 chỉ tiêu, chủ yếu về các lĩnh vực kinh tế - xã hội, môi trường. Trong đó, tăng trưởng GDP khoảng 6,5%; mục tiêu lạm phát là 4,5%.
Trong năm 2022, để có thể kiểm soát được lạm phát, Chính phủ đã thực hiện nhiều giải pháp, kể cả các giải pháp quyết liệt về tài chính như giãn, giảm thuế, phí, giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu, tiếp tục hoãn tăng giá dịch vụ y tế, giáo dục... Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là không thể hoãn tăng hay giảm thuế phí mãi như vậy được vì sẽ ảnh hưởng đến cân đối thu - chi ngân sách của quốc gia.
Theo nhiều chuyên gia, đã hết thời lạm phát có nguyên nhân từ khan hiếm hàng khi nhiều năm nay chúng ta ăn nên làm ra, có của ăn của để, nghĩa là không chỉ tiêu thụ thị trường trong nước gần trăm triệu dân mà chúng ta còn xuất khẩu nhiều mặt hàng chủ lực là nông, lâm, thủy sản. Điều này sẽ giúp củng cố niềm tin vào mục tiêu kiểm soát lạm phát và ổn định vĩ mô của Chính phủ. Niềm tin này sẽ hóa giải các áp lực để thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát trong năm 2023 như kế hoạch đã đề ra.
Chính phủ cần tiếp tục kiên trì theo đuổi mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô như đã làm trong năm 2021 và 2022. Cần phải kiểm soát chặt chẽ việc triển khai các dự án đầu tư công theo hướng tuyệt đối không triển khai các dự án có tính lan tỏa thấp, tập trung vào các dự án có quy mô lớn và rút ngắn tối đa thời gian triển khai. Ngoài ra, cần phải xây dựng các kế hoạch với các vùng đệm để dự phòng trong trường hợp lạm phát bùng lên trên phạm vi toàn cầu.
Cùng với đó, các chuyên gia cũng đưa ra khuyến nghị, trước những diễn biến khó lường của lạm phát trong thời gian tới, các doanh nghiệp và bản thân mỗi người dân cần phải có các giải pháp riêng cho mình để giảm thiểu ở mức thấp nhất những tác động tiêu cực. Tiết kiệm chi phí sản xuất, tránh để hàng tồn kho ở mức cao là những giải pháp các doanh nghiệp có thể thực hiện được ngay. Ngoài ra, đối với các dự án mới thì doanh nghiệp cần tính đến việc huy động nguồn vốn từ thị trường chứng khoán thay vì từ các ngân hàng để tránh nguy cơ gia tăng chi phí sản xuất kinh doanh. Còn đối với người dân, cần hạn chế ở mức tối đa việc vay vốn cho mục đích tiêu dùng trong dài hạn.